Brak kontaktu z rówieśnikami – jak pomóc dziecku?

Nawiązywanie i podtrzymywanie kontaktów z innymi dziećmi to problem dla Twojego przedszkolaka? Zastanawiasz się, jak poprawić relacje dziecka z rówieśnikami albo pomóc nastolatkowi odnaleźć się w grupie? Rodzice chcą, aby ich pociecha od najmłodszych lat uczyła się funkcjonowania w społeczeństwie, była w nim akceptowana i lubiana. A co, kiedy to się nie udaje?

Niektóre dzieci nie mają w swoim najbliższym otoczeniu kolegów, koleżanek, rodzeństwa czy kuzynów, z którymi mogliby spędzać czas. Dorastanie wśród samych dorosłych sprawia, że w pewnym momencie, czy to na placu zabaw, czy w przedszkolu, czy w szkole pojawia się temat adaptacji. Wcześniejszy brak kontaktu z rówieśnikami u dziecka może być powodem niepewności, wycofania, trudności z nawiązywaniem bliższych relacji. Zdarza się też inna sytuacja, w której dziecko nie nawiązuje kontaktu z rówieśnikami pomimo tego, że jest przyzwyczajone do ich obecności – w domu, placówce wychowawczej, na placu zabaw. Jak poprawić relacje dziecka z rówieśnikami?

Z czego wynikają problemy w relacjach z rówieśnikami?

Brak kontaktu z rówieśnikami u dziecka często prowadzi do tego, że nie wie ono jak się zachowywać w grupie osób. Z tym wyzwaniem często mierzą się jedynacy, ale też osoby mniej pewne siebie, wstydliwe, wycofane. Przyczyną izolacji rówieśniczej mogą być także trudności z zakresu wymowy. W tym przypadku warto skonsultować się z logopedą (sprawdź: Logopeda Wołomin). Dzieci, które są mniej pewne siebie, czują się zagubione czy wyobcowanie cierpią z powodu trudności w nawiązywaniu kontaktów z rówieśnikami. Nie wiedzą, jak rozwiązywać konflikty, bronić swoich rzeczy i racji, a także sprzeciwiać się aktom przemocy fizycznej czy psychicznej. Dlatego tak ważne jest, aby rodzic, często z pomocą pedagogów szkolnych oraz psychologa, pomógł młodemu człowiekowi w wypracowaniu:

• poczucia własnej wartości,
• asertywności,
• odwagi, wyzbycia się strachu przed odrzuceniem, brakiem akceptacji, wyśmianiem,
• prawidłowych postaw.

Zdarza się, że przyczyną problemów w relacjach z rówieśnikami są złe doświadczenia czy traumy z wcześniejszego okresu. Oznacza to większą pracę, czyli zlokalizowanie, gdzie, kiedy i dlaczego zaczęły się trudności, jak wpłynęły na młodego człowieka i jak można się z nimi uporać. Dziecko odrzucone w przedszkolu może wspominać to przez długi czas i mieć opory przed rozpoczęciem nauki w szkole. Dłużej utrzymujące się lęki prowadzą do długofalowego zachwiania pewność siebie do tego stopnia, że rodzice zaczynają zastanawiać się, jak pomóc nastolatkowi w kontaktach z rówieśnikami.

Problemy w relacjach z rówieśnikami – jak pomóc dziecku lub nastolatkowi?

• nie każ dziecku za każdym razem przepraszać czy ustępować – nawet, jeśli wina nie jest po jego stronie,
• motywuj dziecko, wskazując na jego mocne cechy, a nie wymuszając zachowania niezgodne  z jego charakterem,
• pozostaw dziecku swobodę do działania, kontroluj, ale nie obsesyjnie.

Jako rodzic możesz też zaproponować zorganizowanie spotkania z kolegami z przedszkola czy szkoły. Zapytaj dziecko, kogo lubi albo z kim chciałoby się zaprzyjaźnić. Wymyślcie zabawy, rozrywki, poczęstunek dla gości i zorganizujcie wspólny czas. Na „swoim terenie” Twoja pociecha będzie się czuła pewnie, a Ty zyskasz pole do obserwacji. Łatwiej Ci będzie zrozumieć, dlaczego dziecko nie nawiązuje kontaktu z rówieśnikami i pomóc mu w rozwiązaniu problemów.

Podstawą pozostaje rozmowa z dzieckiem, budowanie jego pewności siebie, nauka konstruktywnego krytykowania, asertywności, szacunku do siebie i do innych. Ważne jest umiejętne stawianie granic i stwarzanie dziecku sposobności do obcowania z innymi, np. w przedszkolu, podczas dodatkowych zajęć czy swobodnych zabaw w parku. I najważniejsze – problemy w relacjach z rówieśnikami to dla dzieci bardzo ważna rzecz. Nigdy ich nie wyśmiewaj, nie bagatelizuj. Okazuj mnóstwo miłości, cierpliwości, wsparcia i zrozumienia.

Dlaczego trudności w nawiązywaniu kontaktów z rówieśnikami są problemem?

Dzieci wykluczone z grupy zazwyczaj czują się gorsze, samotne, niechciane, niepewne siebie, mają kompleksy. Oczywiście są też takie samotne z wyboru, które wolą spędzać czas same i nie potrzebują stałego towarzystwa innych ludzi. Jeżeli jednak dziecko odrzucone w przedszkolu czuje się źle z tą sytuacją albo chcesz wiedzieć, jak pomóc nastolatkowi w kontaktach z rówieśnikami to skonsultuj się z jego wychowawcą oraz z psychologiem. Wspólnie ustalicie przyczyny problemów w relacjach z rówieśnikami oraz pomożecie dziecku wypracować dobre postawy, aby poczuło się pewnie, było akceptowane i umiało konstruktywnie rozwiązywać konflikty.

Poradnia psychologiczna w Wołominie pomaga również pacjentom z pobliskich miejscowości takich jak Warszawa.

Sprawdź: psycholog Warszawa