Jak nauczyć dziecko prosić zamiast jęczeć?

Marudzące dziecko wydaje dźwięki, które dla większości rodziców są bardziej męczące niż płacz, a nawet krzyk. Dziecko, które ciągle jęczy próbuje w ten sposób skomunikować się z otoczeniem, jednak zazwyczaj trudno zrozumieć, co tak naprawdę chce przekazać. To prowadzi do eskalacji – maluch się złości a rodzic odczuwa irytację. Jak nauczyć dziecko prosić i oznajmiać swoje potrzeby w bardziej przystępny sposób?

Dlaczego dziecko nie mówi tylko jęczy?

Pierwszy i podstawowy powód jest oczywisty – Twój maluch jeszcze nie umie mówić. Dzieci rozwijają się w różnym tempie, dlatego rozwój mowy u jednego dwulatka może być zdecydowanie bardziej zaawansowany niż u jego rówieśnika i zazwyczaj nie oznacza to nic złego.

Te dzieci, które nie potrafią jeszcze sformułować swoich myśli i potrzeb, chcą zakomunikować je w inny sposób. Gdy są całkiem małe, w wieku niemowlęcym najczęstszym sygnałem wysyłanym do otoczenia jest płacz. Z czasem również ten język ulega rozwinięciu, ale niekoniecznie w kierunku, jakiego życzyliby sobie rodzice.

Jęczenie jest niesłychanie irytujące, choć dziecko, które ma skrzywioną buzię i wydaje z siebie przeciągłe dźwięki o różnym stopniu nasilenia, nie robi tego na złość opiekunom. Naprawdę! Choć czasem trudno w to uwierzyć, to ta mała istotka też jest sfrustrowana tym, że nikt jej nie rozumie. Ale to nie jedyny powodów, dla którego dziecko ciągle jęczy. W ten sposób komunikuje też inne potrzeby czy problemy takie jak:

• zmęczenie – zauważ, że jęczenie nasila się zazwyczaj o poranku, w porze drzemki czy wieczorem,
• przebodźcowanie – dziecko otoczone hałaśliwymi zabawkami, stale stymulowane, pozostawione same sobie nie potrafi znaleźć sobie innego zajęcia,
• chęć zwrócenia na siebie uwagi rodzica – jęczenie często oznacza „weź mnie na ręce”, „przytul mnie”, „pobaw się ze mną”, „nudzę się” i wiele innych komunikatów w zależności od sytuacji,
• głód, pragnienie, mokrą pieluszkę – jęczenie, podobnie jak płacz czy inna forma „rozpaczy” pojawia się u dziecka wraz z zaistniałymi potrzebami fizjologicznymi organizmu,
• irytacja, znudzenie, zdenerwowanie – całej gamie negatywnych emocji może towarzyszyć przeciągłe jęczenie,
• choroba.

Dziecko, które ciągle jęczy chce Ci coś powiedzieć, ale nie wie, jak to zrobić. Sztuka komunikacji u człowieka rozwija się latami, dlatego trudno oczekiwać od 3, 4 czy nawet 5-latka, że podejdzie do Ciebie i pełnym zdaniem sformułuje swoje uczucia, pragnienia, oczekiwania czy frustracje. Możesz jednak pomóc mu w tym trudnym zadaniu.

Jak nauczyć dziecko prosić?

• dawaj dobry przykład – Twoje dziecko bacznie Cię obserwuje i to na każdym kroku! Kiedy widzi rodzica, który marudzi, narzeka, pomstuje na cały świat, często podświadomie powiela taką postawę, stając się Twoim lustrzanym odbiciem,
• zachęcaj dziecko do samodzielnej zabawy – maluch, któremu stale ktoś asystuje (mama, tata, babcia, rodzeństwo) ma prawo czuć się znudzone, gdy nagle zostanie samo. Już dwulatek może zająć się choćby na kilka minut samodzielną zabawą pod nadzorem dorosłych. W tym celu zadbaj o to, aby w jego otoczeniu znalazły się stymulujące klocki, układanki lub inne interaktywne produkty,
• rozmawiaj z dzieckiem – już z najmłodszymi dziećmi warto rozmawiać o emocjach i sposobie ich okazywania. Kiedy maluch jęczy nagraj go, a potem, gdy będzie w dobrym nastroju, zademonstruj, jak zachowuje się w czasie marudzenia. Jednak nie rób tego z satysfakcją, nie karć malucha ani tym bardziej nie wyśmiewaj! Nie chcesz go zawstydzić, ale mu pomóc. Dlatego wspólnie ustalcie, co się wtedy działo, jak się czuł, dlaczego tak się zachowywał,
• pokaż dziecku alternatywne formy komunikacji – u starszych dzieci jest to oczywiście rozmowa albo rysowanie obrazków. U młodszych – pokazywanie, czego potrzebują, angażowanie ich do prac w domu.

Czego nie powinno się robić, gdy dziecko nie słucha i ciągle jęczy? Krzyk, groźba, wyśmiewanie, karanie lub przeciwnie – przekupywanie bajką czy słodyczami to ślepa uliczka donikąd. W ten sposób nie dowiesz się, jak nauczyć dziecko prosić, lecz pokażesz mu, że jęczenie wytrąca Cię z równowagi i zrobisz wszystko, byle tylko maluch zamilkł.

Dziecko nie mówi tylko jęczy – to zdanie bardzo często pada w naszej poradni psychologicznej w Wołominie. Rodzice są zaniepokojeni, zmęczeni sytuacją, w której się znaleźli i nie zawsze umieją znaleźć z niej wyjście. Tymczasem rozmowa z psychologiem dziecięcym, często daje im nowe, świeże spojrzenie na problem i dostarcza narzędzi do jego skutecznego rozwiązania.

Poradnia psychologiczna w Wołominie pomaga również pacjentom z pobliskich miejscowości takich jak Marki.

Sprawdź: psycholog Marki