Bezsenność – kiedy zgłosić się po pomoc?

Chcesz zasnąć, lecz nie możesz? Kładziesz się do łóżka i godzinami leżysz, wpatrując się w okno? Na samą myśl o nadejściu nocy czujesz poirytowanie i zdenerwowanie? Stan, w którym chcesz spać i czujesz, że Twoje ciało naprawdę tego potrzebuje, a sen nie nadchodzi, to bezsenność. Może wynikać z różnych przyczyn, ale często udaje się ją wyleczyć. Warto, bo wtedy zdecydowanie poprawisz swój komfort życia.

Czym jest bezsenność?

Człowiek przechodzi w nocy przez kilka faz snu, wśród których najbardziej wartościowy jest sen głęboki. To wtedy organizm najbardziej się regeneruje i odpręża. Jeżeli jednak występują zaburzenia, a Tobie doskwiera bezsenność, to przez większość czasu pozostajesz w stanie czuwania i płytkiego snu. Z niego można się łatwo wybudzić, np. z powodu kotłujących się myśli, czy choćby drobnych szelestów pochodzących z otoczenia. Sama świadomość tego, że położysz się do łóżka i będziesz próbował bezskutecznie zasnąć, przekręcając się z boku na bok, sprawia, że odczuwasz silne napięcie emocjonalne. To z kolei utrudnia relaks wieczorny i błędne koło bezsenności się zamyka.

Jakie są przyczyny bezsenności?

Wspomnieliśmy już o przyczynach bezsenności, ale natłok myśli, wahania nastrojów, codzienny stres i zmartwienia to nie jedyne trudności dla spokojnego, głębokiego snu. Przeszkodą w odprężeniu się może być także choroba neurologiczna lub inna, a także inne zaburzenie wynikające z przebytego schorzenia. W ostatnim czasie zintensyfikowało się zjawisko tzw. bezsenności po covidzie.

Bezsenność po covidzie – to zjawisko, które w żargonie naukowym występuje pod nazwą koronasomnia. Dotyczy rekonwalescentów, którzy formalnie są ozdrowieńcami, ale ich ciało nadal zmaga się ze skutkami choroby. W wyniku trudności z oddychaniem, problemów z głębszym nabraniem oddechu w płuca oraz czuwaniem i strachem przed uduszeniem się w czasie snu, ozdrowieńcy skarżą się na dojmującą bezsenność.

Inny rodzaj zaburzenia dotyka osoby uzależnione od używek. Często można spotkać się z terminem bezsenności po alkoholu. I choć dla większości ludzi, wypicie przed snem kieliszka wina czy szklanki piwa powoduje rozluźnienie i przyjemny błogostan, to dla innych oznacza przerywany, niespokojny odpoczynek.

Bezsenność po alkoholu – to stan, w którym układ nerwowy człowieka ulega wyciszeniu i faktycznie pomaga to w zasypianiu. Nie trwa to jednak długo, a zazwyczaj noc należy do zarwanych. Wszystko dlatego, że sen jest krótki, przerywany – zwłaszcza w drugiej połowie nocy i nad ranem. W takich warunkach mózgowi trudno się zregenerować, a ciało nie znajduje odprężenia.

Powodem bezsenności może też być zaburzona rutyna dnia. Na pewno zmiana stref czasowych czy całonocna impreza, po której poszedłeś do pracy, w znacznym stopniu zaburzają rytm dobowy.

Objawy bezsenności

O bezsenności mówimy wtedy, gdy:

• problemy nieprzespanych nocy zdarzają się częściej, regularnie, np. trzy razy w tygodniu,
• zły sen zaczyna negatywnie odbijać się na twoim zdrowiu fizycznym i psychicznym oraz samopoczuciu,
• nie śpisz, bo dostrzegasz zagrożenie, boisz się, masz złe myśli, targają Tobą trudne emocje, czuwasz w obawie przed niebezpieczeństwem,
• Twój sen jest płytki, przerywany, niespokojny, towarzyszą mu koszmary i złe myśli,
• łatwo się wybudzasz, a Twój organizm nie jest w stanie przejść z fazy snu płytkiego do snu głębokiego.

Jeżeli masz któreś z powyższych objawów, możesz próbować sam pracować nad jakością swojego snu. Zadbaj o wyciszenie przed wypoczynkiem (zrezygnuj z głośnego słuchania muzyki czy oglądania filmów akcji). Zadbaj o przyjemne oświetlenie (zbyt ostre światło pobudza i rozdrażnia). Niech klimat Twojej sypialni sprzyja wypoczynkowi – pamiętaj o regularnym wietrzeniu, wymianie pościeli na taką, uszytą z bawełny oraz wygodnym materacu.

Leczenie bezsenności, zaburzenia snu

Bezsenność przyjmuje różne oblicza. Nie jest to wyłącznie kwestia zarwanej, nieprzespanej nocy. Może być efektem chorób, spożywania alkoholu czy właśnie przebytej choroby takiej jak koronawirus. Równie męczące są takie problemy, jak lunatykowanie, chrapanie, narkolepsja, czyli napady senności w najmniej spodziewanych momentach, koszmary nocne.

Leczenie bezsenności obejmuje terapię snu, a także inne formy psychoterapii. Pokrzepiające jest to, że pacjenci Poradni psychologicznej Spokój w Głowie często bardzo szybko odczuwają pozytywne aspekty terapii, a ich samopoczucie, a nawet stan zdrowia ulegają poprawie. Kiedy jest taka konieczność, to specjalista może zasugerować kontakt z innym lekarzem, np. neurologiem czy psychiatrą, który ma możliwość przepisania leków ułatwiających zasypianie i uspokajających.